Pyłek kwiatowy – stanowią męskie komórki rozrodcze produkowane przez kwiaty. Zbieraniem pyłku zajmują się pszczoły zbieraczki. Mak, kukurydza i łubin należą do roślin, z których pszczoły zbierają wyłącznie pyłek. Z innych miododajnych roślin zbierają zarówno pyłek kwiatowy, jak i nektar. Pszczoły zbieraczki mieszają pyłek ze śliną oraz nektarem i w postaci tzw. obnóży przenoszą do ula i składają w komórkach plastra. Przeniesiony do ula pyłek w w formie obnóży nazywany jest pyłkiem pszczelim i służy zaspokajaniu bieżących potrzeb pokarmowych a także tworzeniu zapasów na okres niedostatku pyłku w przyrodzie . Pyłek jest bez wątpienia najwartościowszym produktem roślinnym . Zidentyfikowano w nim ponad 250 rożnych związków chemicznych . Są to : węglowodany , tłuszcze , białka , składniki mineralne , witaminy , rutyna , olejki eteryczne, fitocydy, antybiotyki – inhybiny , hormony , enzymy , kwasy organiczne , stymulatory wzrostu.
Węglowodany – to przede wszystkim fruktoza , glukoza, maltoza , oraz w mniejszej ilości : arabinoza , ryboza , izomaltoza i wiele innych.
Tłuszcze – w pyłku wyodrębniono 12 kwasów tłuszczowych , m.in.: kwas palmitynowy , linolowy , linoleowy , arachidowy.
Białka – w pyłku wykryto 32 aminokwasy . Są to: fenyloalanina , izoleucyna , leucyna , lizyna , metionina , treonina , walina , alanina , prolina , seryna , histydyna , glicyna i inne . Zawartość aminokwasów w pyłku dochodzi do 12%.
Składniki mineralne – pyłek jest bogaty w makroelementy i mikroelementy . Wyodrębniono : potas , fosfor , wapń , magnez , żelazo , miedź , sód , krzem , cynk , jod , selen i inne .
Witaminy – w pyłku pszczelim zidentyfikowano następujące witaminy : A , B1 , B2 , B3 , E , C , B6 , PP , P , D , H , B12 kwas foliowy , inozytol , biotynę , kwas pantotenowy , kwercytynę .
Inne składniki – enzymy : amylaza , inwertaza , fosfatazy , peroksydazy i inne , których stwierdzono 42 . Kwasy organiczne : jabłkowy , mlekowy , cytrynowy , winowy , szczawiowy , bursztynowy i inne .
Właściwości odżywcze i terapeutyczne pyłku :
Odżywcze – wzmacnia apetyt , reguluje przemianę materii , wzmacnia organizm , działa antyanemicznie.
Odtruwające – detoksykacyjne . Pyłek eliminuje lub zmniejsza szkodliwe oddziaływanie szeregu czynników chemicznych na organizm człowieka.
Antydepresyjne – uspokajające.
Antyalergiczne – pyłek pszczeli wspólnie z miodem może służyć do leczenia chorób alergicznych.
Przeciwmiażdżycowe
Antybiotyczne – wyciągi z pyłku kwiatowego mają silne działanie przeciwdrobnoustrojowe . Działają na bakterie , grzyby.
Regulujące trawienie – zaparcia , biegunki , wspomaga leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy , choroby wątrobowe.
Leczenie schorzeń prostaty – w początkowym stadium choroby hamuje ją , zmniejsza możliwość nawrotów , w przewlekłym zapaleniu wspomaga leczenie prostaty antybiotykami i fizykoterapią.
Wspomagające leczenie cukrzycy – wyciągi z pyłku kwiatowego zwiększają wydzielanie insuliny . Pyłek spożywany przez chorych na cukrzycę skutecznie pomaga obniżyć poziom cukru we krwi.
Poprawiające wzrok.
Przeciwzapalne.
Kosmetyczne – odżywiające , wzbogacające i odmładzające skórę.